гардан

[گردن]

1. қисме аз бадан, ки байни сар ва танаи одам, ҳайвонот, парандагону хазандагон ва м.ин. воқеъ аст

2. ҷои танги байни даҳон ва шиками зарфҳо, гардани зарфҳо ва асбобҳои дигар: гардани кӯза, гардани шиша; ба гардани… ба зиммаи…, ба ӯҳдаи…; бо гардани баста бо дили нохоҳам, маҷбуран; бо гардани каҷ бо аҷзу нотавонӣ; фармонбардорона, мутеона; гардан буридан куштан; гардан додан а) тан додан; тобеъ шудан; б) розӣ шудан ба коре; гардан задан сар бурида куштан; гардани касеро (чизеро) ба банд овардан касеро (чизеро) ба қайди худ даровардан, мутеи худ кардан; гардани касеро (чизеро) шикастан касе ё чизеро мағлуб кардан; нобуд кардан; гардани шахро мулоим кардан одами якравро ба ифоқа овардан; гардан кашидан нофармонӣ кардан, аз итоат сар тофтан; гардан ниҳодан (ба касе, коре) таслим шудан; фармонбардорӣ ва итоат кардан; розӣ шудан ба душворие; гардан тофтан саркашӣ намудан; гардан фуровардан тобеъ шудан, итоат кардан; розӣ шудан, тан додан (ба коре); гардан ёрӣ надодан хуши касе наомадан, ба коре майл накардан; гардан каҷ кардан (дар пеши касе) изҳори аҷзу нотавонӣ кардан ба касе, зорию илтимос кардан аз касе; гардан хам намудан таслим шудан, итоат кардан; аз гардан соқит кардан аз зиммаи худ дур кардан, масъулияти кореро ба ӯҳда нагирифтан; аз сар соқит кардан; ба гардан гирифтан а) қабул кардан, ба зимма гирифтан, ӯҳдадор шудан; б) иқрор шудан ба гуноҳе; ба гардани касе афтодани чизе ба зиммаи касе бор шудани масъулияти чизе; ба гардани касе бори гарон шудан ба зиммаи касе бор шудан, боиси дарди сари касе гаштан; ба гардани касе бор кардани чизе а) зӯран ё бо фиреб ба зиммаи касе гузошта шудани чизе, касеро маҷбуран ба ягон чиз мутасаддӣ кардан; б) ба зиммаи касе вогузоштан чизеро, ӯҳдадор кардан касеро ба коре; айбро ба гардани касе мондан гуноҳи худро ба дигаре бор кардан; гуноҳе карда, худро ба канор гирифтан; бори худро ба гардани касе андохтан вазнинии худро ба дӯши касе гузоштан, мушкили худро ба зиммаи касе гузоштан; як сару гардан баланд будан аз касе а) имтиёз доштан бар касе, беҳтар будан нисбат ба каси дигар; б) қадбаланд будан нисбат ба каси дигар; гуноҳ ба гарданаш айби худаш, худ гунаҳкор аст; гардани хамро шамшер намебурад (зарб.) итоаткор аз нохушиҳо эмин аст; шахси хоксор ҳамеша осуда аст